دزدی اعراب از منابع گازی ایران در میدان مشترک آرش

به گزارش رصد انرژی ، در سال ۱۹۶۲ در میانه خلیج فارس ذخایر عظیم گازی کشف شد که حجم آن ۳۵ تا ۶۰ تریلیون فوت‌مکعب (۶۰ هزار میلیارد فوت‌مکعب) تخمین زده شده است، این میدان که بین دو کشور ایران و کویت مشترک شناخته شد، در سمت ایران با نام “آرش” و در سمت کویت با نام “الدره” نامیده می‌شود.

از همان سال ۱۹۶۰ اختلاف میان ایران و کویت بر سر مرز آبی دو کشور در منطقه قرارگیری این میدان مشترک آغاز شد، اما اختلافات به‌صورت اظهارنظرهایی در جلسات باقی ماند تا اینکه در سال ۲۰۰۱ ایران به استقرار تجهیزات برای آغاز حفاری اکتشافی در این میدان اقدام کرد. کویت با اطلاع از آغاز حفاری‌های اکتشافی توسط ایران، با تهدید کشورمان به شکایت در مراجع بین‌المللی، ایران را از هرگونه فعالیت تا زمان حصول نتیجه در تعیین مرز آبی نهی کرد و ایران نیز فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای خود را به‌روی میدان آرش متوقف کرد.

این اقدام کویت و همکاری ایران در توقف فعالیتهایش، در حالی بود که عربستان و کویت در طرحی مشترک از سال ۲۰۰۰ فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای را به‌روی این میدان گازی بدون اطلاع ایران آغاز کرده بودند. آغاز حفاری‌های اکتشافی در میدان مشترک “آرش ـ الدره” توسط عربستان و کویت به سال ۲۰۰۰ بازمی‌گردد که این کار بدون اجازه ایران به‌عنوان یک شریک در این میدان مشترک انجام گرفت [بحث اجازه و هماهنگی با ایران بدین منظور بیان شده است که دو طرف هنوز بر سر تعیین مرز مشترک آبی در این منطقه اختلاف نظر داشتند].

در حالی که در ایران، پرونده این میدان برای مشارکت با کویت باز نگه داشته شد و هرگونه اقدام توسعه‌ای از سال ۲۰۰۱ از سمت ایران متوقف شد، عربستان و کویت با تشکیل شرکت مشترک (KJO) سهم برداشت از این میدان را به‌صورت ۵۰ درصد عربستان و ۵۰ درصد کویت بین خود تقسیم کردند و هیچ سهمی برای ایران که برآورد شده است حتی تا ۷۰ درصد از ذخایر گازی این میدان مشترک در آبهای ایران باشد، قائل نشدند.

ادامه طرح شبیخون به ذخایر گازی ایران در میدان آرش، امضای سند همکاری اخیر بین سعودی‌ها و کویت برای تولید روزانه ۱ میلیارد فوت‌مکعب گاز و ۸۴ هزار بشکه میعانات گازی از این میدان مشترک است.

درحالی کویت در همکاری مشترک با عربستان، در حال تقسیم سهم ایران با سعودی‌ها است و در اظهاراتی عجیب، این میدان مشترک گازی را میدانی کویتی ـ سعودی اعلام کرده است، که سوابق تاریخی مذاکرات ایران و کویت نشان می‌دهد در طول مذاکرات دو کشور از ۶۰ سال پیش، بر سر تعیین مرزهای آبی و همکاری مشترک در برداشت از این منابع گازی، همواره سران دو کشور حق کشور مقابل را برای سهم‌داشتن در این منابع عظیم گازی به‌رسمیت شناخته‌اند و تا اواخر قرن بیستم و رسیدن به سال ۲۰۰۰ نیز، سعودی‌ها نقشی در این مذاکرات دوجانبه بین ایران و کویت نداشتند و این طرح سعودی، برای سهم‌گیری از منابع گازی این میدان مشترک بین ایران ـ کویت، از حدود سال ۲۰۰۰ آغاز شد.

جواد اوجی، وزیر نفت ایران فروردین ماه ۱۴۰۱ با انتشار مطلبی اعلام کرد “مطالعات جامع میدان مشترک آرش با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده است و به‌زودی با نصب جکت (پایه) عملیات حفاری در این میدان آغاز خواهد شد. گرچه ما مایل به مذاکره و همکاری برای توسعه میدان‌های مشترک هستیم اقدامات یکجانبه، مانع طرح مذکور نخواهد گردید.”

این اظهارات وزیر نفت نشان می‌داد ایران از این پس قرار نیست مثل سال‌های گذشته، نظاره‌گر تقسیم منابع گازی ایران در میدان مشترک آرش، بین کویتی‌ها و سعودی‌ها بماند و بعد از ۲۲ سال وقفه در توسعه میدان گازی آرش، بار دیگر اقدامات توسعه‌ای را برای برداشت گاز از این مخزن مشترک، آغاز می‌کند؛ اما در یک‌سال گذشته نیز اتفاق مؤثری در میدان آرش از سوی ایران رخ نداد.

طبق آنچه الجزیره گزارش کرده است، وزیر نفت کویت در اظهاراتی عجیب مدعی شده است که میدان گازی آرش برای کشورش و عربستان است و ایران باید ابتدا به ترسیم مرزهای دریایی پایبند باشد.

امروز نیز وزارت خارجه عربستان طی بیانیه‌ای مدعی شد مالکیت منابع طبیعی در منطقه دریایی تقسیم‌شده و از جمله آن میدان الدره (آرش) به‌طور کامل تنها در مالکیت مشترک میان پادشاهی عربی سعودی و کشور کویت است.

در این بیانیه‌ که توسط خبرگزاری رسمی عربستان «واس» منتشر شده به نقل از یک منبع وزارت خارجه عربستان آمده است: «مالکیت منابع طبیعی در منطقه دریایی تقسیم‌شده و از جمله آن میدان الدره به‌طور کامل، تنها در مالکیت مشترک پادشاهی عربی سعودی و کشور کویت است، و تنها این دو کشور دارای حقوق حاکمیتی کامل برای بهره‌برداری از آن منطقه هستند».

این منبع آگاه در وزارت خارجه سعودی همچنین افزود: «پادشاهی عربی سعودی مجدداً دعوت سابق خود از طرف ایرانی را برای آغاز مذاکرات ترسیم مرز شرقی منطقه دریایی تقسیم‌شده میان سعودی و کویت به‌عنوان یک طرف مذاکره‌کننده واحد، در مقابل طرف ایرانی و بر اساس احکام قوانین بین‌المللی تکرار می‌کند».

باید دید پاسخ مشخص مسئولان ایرانی به این ادعاهای کذب از سوی کویت و عربستان چه خواهد بود.

انتهای پیام/